«…Ξεκινήσαμε για την Πύλο, και ο Νέστωρ επίσης, ο ποιμένας των ανθρώπων, Και Εκείνος, με υποδέχθηκε σαν βασιλιάς, μες στο Παλάτι του τόσο υπέροχα, Με αγκάλιασε με όλη τη λαχτάρα, όπως ένας πατέρας το νεαρό γιο του, που ήταν για πολύ καιρό μακριά…»

Από την επίσκεψη του Τηλέμαχου στην Πύλο, Ομήρου Οδύσσεια

Μυκηναϊκή & Γεωμετρική Περίοδος / Ναυμαχία του Ναβαρίνου

Η Μεσσηνία έχει μια συναρπαστική ιστορία που χρονολογείται 4500 χρόνια πίσω, όπως μαρτυρούν τα υπέροχα παλάτια και οι θολωτοί τάφοι της Μυκηναϊκής εποχής, οι υπέροχοι κλασικοί ναοί, οι υποβλητικές βυζαντινές εκκλησίες και τα καλοδιατηρημένα μεσαιωνικά κάστρα. Η Πύλος, ως το μεγαλύτερο φυσικό λιμάνι της Μεσογείου, ανέπτυξε πολιτισμό και κατά συνέπεια σημαντική παρουσία στα μεγαλύτερα δεδομένα της τότε ελληνικής ιστορίας.

Τα απομεινάρια της ιστορίας

Its earliest history shrouded in the mists of time, Messinia’s cultural past reveals a rich tapestry of kings and queens, honor and tradition, war and friendship. Pylos provides the ideal base from which to explore this checkered past. Neolithic settlements, Mycenaean palace, Classical temples, Byzantine churches and medieval castles are all within easy reach, both in Pylos as well as in the broader area of Messinia.

Το κάστρο της Πύλου (Νιόκαστρο)

Το κάστρο είναι χτισμένο στις βορινές πλαγιές του όρους του Αγίου Νικολάου και περιβάλλεται από πεύκα. Έχει καλαίσθητες καμάρες και αποτέλεσε ένα αριστούργημα της εποχής του.

Το κάστρο της Πύλου (Παλαιόκαστρον) και το Σπήλαιο του Νέστορος

Το Παλαιόκαστρο χτίστηκε τον 13ο αιώνα από τους Φράγκους, στην περιοχή του αρχαίου Κορυφασίου, την αρχαία επαρχιακή πόλη της Πύλου. Μεταγενέστερες προσθήκες στην οχύρωση έγιναν από τους Βενετούς και τους Τούρκους.

Στέκεται στην κορυφή ενός επιβλητικού βράχου, επάνω από το Σπήλαιο του Νέστορος, επιβλέποντας την παραλία της Βοϊδοκοιλιάς και το Πέρασμα της Συκιάς, που χωρίζει το Παλαιόκαστρο από το νησάκι της Σφακτηρίας. Το ύψος του σημείου, όπου κατασκευάστηκε το κάστρο, προσφέρει μοναδική θέα της Πύλου, καθώς και ολόκληρης της παραλίας της Γιάλοβας και του Κόλπου του Ναβαρίνου. Το υψόμετρο και η τοποθεσία του Παλαιόκαστρου του προσέδωσαν στρατηγική σημασία. Συνεπώς, η φυσική υπεράσπιση που προσέδιδε η τοποθεσία αποτέλεσε έναν κομβικό κατακτητικό στόχο από διάφορες ξένες δυνάμεις τους προηγούμενους αιώνες. Σίγουρα είχε κυριευθεί από τους Γενουάτες, τους Βενετούς, τους Φράγκους και τους Τούρκους.

Στο βράχο όπου χτίστηκε το Παλαιόκαστρο, στο νοτιοδυτικό άκρο του κολπίσκου της Βοϊδοκοιλιάς , μπορεί κανείς να παρατηρήσει ένα σπήλαιο. Πρόκειται για το μυθικό Σπήλαιο του Νέστορος, του γιου του Νηλέα. Εκεί φυλασσόταν το βασιλικό κοπάδι. Σύμφωνα με το μύθο, ο Ερμής έκρυψε τα 50 βοοειδή που έκλεψε από τον Απόλλωνα σε αυτό το σπήλαιο. Εκεί, ο Ερρίκος Σλήμαν εντόπισε ευρήματα, που χρονολογούνται από την εποχή του Νέστορα, αποδεικνύοντας την πρώιμη ύπαρξη ζωής στην περιοχή. Το σπήλαιο είναι γεμάτο από σταλακτίτες.

Πηγή: pylos.info

Ναυάγια

Παρατηρώντας τον κόλπο του Ναβαρίνου σήμερα – νότια της σύγχρονης Πύλου – μπορεί κανείς να δει ένα ειδυλλιακό τοπίο, καλυμμένο με ένα πέπλο ηρεμίας. Σπίτια με καμάρες, αυλές με γλάστρες και λουλούδια, σου δίνουν την αίσθηση πως βρίσκεσαι σε ελληνικό νησί. Μια έντονη αντίθεση με το παρελθόν, όταν ο κόλπος είχε μυρωδιά πυρίτιδας και φωτιάς. Χιλιάδες άντρες έχασαν τις ζωές τους στον κόλπο αυτό. Ναυάγια, ναυμαχίες, σκαιές μάχες, αλλά και ατυχείς συγκυρίες. Όλα αυτά στο πέρασμά τους, άφησαν ανεξίτηλα σημάδια στο βυθό της θάλασσας: κουφάρια πλοίων, σκεύη, ξύλινα και σιδερένια αντικείμενα από διαφορετικές περιόδους. Έτσι, ο κόλπος του Ναβαρίνου αποτελεί πια έναν υγρό τάφο αλλά και ένα μνημείο αναφοράς για την ελληνική ιστορία, που μπορεί κάποιος να επισκεφτεί.

Σε αυτό το Μεσσηνιακό κόλπο, υπάρχουν 89 ναυάγια. Τα πρώτα χρονολογούνται το 426 πΧ., όταν ο Αθηναϊκός στόλος εξολόθρευσε το Σπαρτιατικό. Το τελευταίο ήταν 35 χρόνια πριν – το Φεβρουάριο του 1980 – το τάνκερ Irene’s Serenade, που αποτέλεσε ένα από τα μεγαλύτερα θαλάσσια ατυχήματα που έχουν συμβεί ποτέ στην Ελλάδα. Υπάρχει σχεδιασμός για τη δημιουργία ενός από τους πιο σημαντικούς και ελκυστικούς ενάλιους αρχαιολογικούς χώρους!

Ωστόσο, τα πιο σημαντικά ναυάγια που εντοπίστηκαν στον κόλπο του Ναβαρίνου, έχοντας τη δική τους θρυλική διάσταση, δεν είναι άλλα από εκείνα της Ναυμαχίας του Ναβαρίνου του 1827. Τα ρωσικά, βρετανικά και γαλλικά πλοία νίκησαν τα τουρκικά – το στόλο του Ιμπραήμ – καθορίζοντας, επί της ουσίας, το νικηφόρο αποτέλεσμα του ελληνικού Πολέμου για την Ανεξαρτησία. Η συγκεκριμένη ναυμαχία καταγράφεται και ως η τελευταία μεγάλη σύγκρουση στόλων με ιστιοφόρα πλοία. Τα ξάρτια τους σήμερα είναι διακριτά πολύ κοντά στην επιφάνεια. Από τους συμμάχους 272 Άγγλοι, 198 Ρώσοι και 185 Γάλλοι άντρες σκοτώθηκαν και προς τιμή τους, πραγματοποιήθηκαν επιμνημόσυνες τελετές και στα τρία νησάκια του Κόλπου του Ναβαρίνου. Κάθε χρόνο λαμβάνει χώρα με μεγάλες τιμές το Φεστιβάλ Ναβαρίνου προς τιμήν της ιστορικής μάχης που σφράγισε την απελευθέρωση της Ελλάδας.

Ένα ακόμη θρυλικό ναυάγιο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο εντοπίζεται λίγα μέτρα από τις ακτές. Ένα ελληνικό εμπορικό πλοίο βυθίστηκε από ιταλικές τορπίλες 70 χρόνια πριν και παρέμεινε σε πολύ καλή κατάσταση, πίσω από ένα βραχώδες ακρωτήρι. Και όλα εκείνα τα απομεινάρια των παλαιότερων πολιτισμών βρίσκονται κάτω από τη θάλασσα, μαζί με κοπάδια από πολύχρωμα ψάρια.

Πηγή: yougoculture.com

Ανάκτορα του Νέστορα

Το πλέον καλοδιατηρημένο Μυκηναϊκό Παλάτι εντοπίζεται στην περιοχή της Πυλίας και δεν είναι άλλο από τα Ανάκτορα του Νέστορα, του ξακουστού βασιλιά της Πύλου. Βρίσκεται 4 χλμ. νότια του χωριού της Χώρας στο λόφο του Άνω Εγκλιανού σε απόσταση 14 χλμ. από την Πύλο. Τα ανάκτορα χτίστηκαν το 13ο αιώνα π.Χ. από το Βασιλιά Νέστορα, γιο του Νηλέα, που κατέχει σημαντική θέση στα ομηρικά έπη. Ο Νέστορας οδήγησε την Πύλο στον Τρωικό Πόλεμο με 90 πλοία και παρουσιάζεται από τον Όμηρο ως ένας σοφός γέροντας, του οποίου η γνώμη ήταν πάντοτε σεβαστή από τους Αχαιούς.

Πηγή: greece.terrabook.com

Το αρχαιολογικό πρόγραμμα Ίκλαινας

Η μετάβαση από ένα κόσμο χωρίς κράτη σε έναν κόσμο, όπου τα κράτη αποτελούν τον κυρίαρχο πολιτικό θεσμό συγκροτεί ένα από τα πιο γοητευτικά κεφάλαια στην ανθρώπινη ιστορία. Τα παλαιότερα καταγεγραμμένα κράτη στο δυτικό πολιτισμό δημιουργήθηκαν στην αρχαία Ελλάδα, κατά τη δεύτερη χιλιετία π.Χ.

Ο σκοπός του Αρχαιολογικού Προγράμματος Ίκλαινας (IKAP) είναι να διερευνήσει τις διεργασίες των όποιων κρατών και κυβερνήσεων, που πραγματοποιήθηκαν στο δυτικό κόσμο. Βρισκόμενη σε μια στρατηγική τοποθεσία με θέα στο Ιόνιο Πέλαγος, η Ίκλαινα φαίνεται πως αποτέλεσε μια σημαντική πρωτεύουσα στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού (1600-1100 π.Χ.), σε μια περίοδο που είναι επίσης γνωστή και ως Μυκηναϊκή, που φημίζεται για τέτοια μυθικά έπη όπως ο Τρωικός Πόλεμος. Πρόκειται για τον τόπο με το παλαιότερο γνωστό καταγεγραμμένο αρχείο στην Ευρώπη· τον αρχαίο πήλινο δίσκο με επιγραφή Γραμμικής Β΄, 3500 χρόνων, που προτίθεται στο Μουσείο της Πύλου.

Πηγή: iklaina.org

Το κάστρο της Μεθώνης

Χτισμένο από τους Βενετούς στις αρχές του 13ου αιώνα σε ένα βραχώδες ακρωτήριο, το κάστρο της Μεθώνης συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα όλης της Μεσογείου. Μένει κανείς έκθαμβος από την πέτρινη γέφυρα των 14ων καμάρων που ενώνει το κάστρο με την ακτή αντί της ξύλινης που υπήρχε εκεί πριν καταφθάσουν οι Βενετοί. Το σύμβολο της Βενετίας, ο Λέων του Αγίου Μάρκου, στέκεται επιβλητικό στην πύλη του Κάστρου, όπου σώζονται ως και σήμερα ανάγλυφα, εμβλήματα, οικόσημα, επιγραφές, οι πελώριες πύλες – ειδικά η κεντρική πύλη, πάνω από την τάφρο – καθώς και υπολείμματα από τα δύο Οθωμανικά λουτρά.

Πηγή: visitgreece.gr

Η υποθαλάσσια Μεθώνη

Γύρω στο 1920 ντόπιοι ψαράδες εντόπισαν αρχαιολογικά ευρήματα, στο βυθό της θάλασσας κοντά στο βόρειο ακρωτήριο της νησίδας Σαπιέντζα (Ακρωτήριο Καρσί), απέναντι από τη Μεθώνη. Το 1925 ο δικηγόρος και ιστορικός Διονύσιος Πόταρης (1860-1932), ακολουθώντας τις υποδείξεις των ψαράδων, εντόπισε και κατέγραψε τα «μάρμαρα», σε απόσταση 50-60 μέτρων από την βόρεια ακτή της Σαπιέντζας και σε βάθος 6-7 μέτρων.

Το «Ναυάγιο των Κιόνων» βρίσκεται σε βάθος 10μ., κοντά στο Ακρωτήρι Σπίθα. Κάποια μέρη των κιόνων είναι στοιχισμένα και παραμένουν στο βυθό, ενώ άλλα κομμάτια έχουν διασκορπιστεί στην ευρύτερη γύρω περιοχή. 34 μέρη από θραύσματα πέτρινων κιόνων έχουν εντοπιστεί. Μόλις ένα από αυτά είναι άθικτο, έχοντας ύψος 8 μέτρων και διάμετρο 90 εκατοστών. 28 μέρη των κιόνων είναι συγκεντρωμένα και τα υπόλοιπα 6 βρίσκονται σε απόσταση 60μ από τα υπόλοιπα. Το συγκεκριμένο ναυάγιο θα αποτελέσει τον πρώτο ενάλιο αρχαιολογικό χώρο που θα μπορεί κάποιος να επισκεφτεί.

Πηγή: mygreekheart.com

Το κάστρο της Κορώνης

Ένα από το ωραιότερα παραδείγματα της αρχιτεκτονικής των Βενετικών φρουρίων και από τα λίγα στο είδος του, που περιλαμβάνει οίκους και εκκλησίες, το κάστρο της Κορώνης δεσπόζει στο Ακρωτήριο Ακρίτα, στο νότιο άκρο του Μεσσηνιακού Κόλπου. Χτίστηκε από τους Βενετούς το 13ο αιώνα και ανανεώθηκε από τους Οθωμανούς κατά τον 16ο.

Αφήνοντας την ακτή για να ανηφορίσει κανείς προς το κάστρο, αποκτά την εντύπωση πως ταξιδεύει στο χρόνο. Στενά περάσματα οδηγούν στην πύλη του Κάστρου. Διασχίζοντάς την, ανακαλύπτει κανείς μερικά από τα πολλά σπιτάκια κατοικημένα, τα οποία κάποτε πρόσφεραν καταφύγιο από τους πειρατές της περιοχής. Εκτός από την υπέροχη θέα στη θάλασσα, στο κάστρο μπορεί κανείς να δει περιτειχισμένους τύμβους, υπόγειες θολωτές δεξαμενές όμβριων υδάτων, τον οκταγωνικό πύργο – ασυνήθιστο για οθωμανική αρχιτεκτονική – και τις εκκλησίες της Αγίας Σοφίας (βυζαντινή του 12ου αι.) και του Αγίου Χαράλαμπου (παλιό τζαμί).

Πηγή: visitgreece.gr

Αρχαία Μεσσήνη (Ιθώμη)

Στην καρδιά της περιοχής της Μεσσηνίας βρίσκεται η Αρχαία Μεσσήνη και πιο συγκεκριμένα στο Όρος Ιθώμη. Η πόλη τιμά την ηρωίδα της, Μεσσήνη, στο Ναό του Διός, παίρνει το όνομα της από εκείνη και τη λατρεύει. Όπως η θεά Αθηνά στην αρχαία Αθήνα, εκτός από το όνομα προσφέρει και ταυτότητα στην πόλη και τους πολίτες.

Η Μεσσήνη αποτελεί μια σημαντική αρχαία πόλη τόσο σε μέγεθος και σε διαμόρφωση, όσο και σε κατάσταση διατήρησης, προσφέροντας ακόμη πολλά. Εκτός από ιερούς χώρους και δημόσια κτήρια, ο χώρος έχει και επιβλητικές οχυρώσεις, κατοικίες και τύμβους. Απολαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα προνόμια του να μην έχει καταστραφεί ή υπερκαλυφθεί από νεότερους οικισμούς και του να βρίσκεται σε μια άθικτη τοποθεσία στην ενδοχώρα. Το φυσικό σκηνικό συνδυάζει το μεγαλείο των βουνών των Δελφών με την ίσαλη, παραποτάμια ηρεμία της Ολυμπίας, τον επιβλητικό, φαλακρό ασβεστολιθικό όγκο της Ιθώμης, το χώρο της αρχαίας ακρόπολης, με τη χαμηλής βλάστησης κοιλάδα γύρω από την αρχαία πόλη.

Πηγή: ancientmessene.gr

Ναός του Επικούρειου Απόλλωνα

Ο φημισμένος αυτός ναός, αφιερωμένος στο θεραπευτή θεό του φωτός χτίστηκε στα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. στα μοναχικά ύψη των Αρκαδικών Βουνών. Ο ναός, που έχει το αρχαιότερο κορινθιακό κιονόκρανο που έχει βρεθεί, συνδυάζει το αρχαϊκό στυλ με την απλότητα του Δωρικού ρυθμού, έχοντας κάποια τολμηρά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά.

Ο περίπτερος ναός του Επικούρειου Απόλλωνα υψώνεται μεγαλοπρεπώς μέσα στο ιερό των Βασσών στα βουνά της Αρκαδίας. Είναι ένα από τα καλύτερα διατηρημένα μνημεία της κλασικής αρχαιότητας και μια επιβλητική και συγκλονιστική μαρτυρία της κλασικής ελληνικής αρχιτεκτονικής. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα αρχιτεκτονικά του χαρακτηριστικά και την επιρροή του.

Ο ναός χτίστηκε στο απόγειο του ελληνικού πολιτισμού στο δεύτερο μισό του 5ου αιώνα π.Χ. (420-400 π.Χ.). Αφιερώθηκε στον Απόλλωνα Επίκουρο από τους Φιγαλείς, οι οποίοι πίστευαν ότι ο θεός του ήλιου και της θεραπείας τους προστάτευε από το λιμό και την εισβολή. Το 174 μ.Χ. ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας θαύμασε την ομορφιά και την αρμονία του ναού και τον απέδωσε στον Ικτίνο, τον αρχιτέκτονα του Παρθενώνα.

Πηγή: unesco.org

Αρχαία Ολυμπία

Η Ολυμπία είναι μια αρχαία τοποθεσία στην ελληνική χερσόνησο της Πελοποννήσου που φιλοξενούσε τους αυθεντικούς Ολυμπιακούς Αγώνες, που ξεκίνησαν τον 8ο αιώνα π.Χ. Ο αρχαιολογικός χώρος της Ολυμπίας περιλαμβάνει το ναό του Διός και τα πολλά κτίσματα που βρίσκονται γύρω του, όπως αθλητικούς χώρους για την προετοιμασία και τον εορτασμό των Ολυμπιακών Αγώνων, διοικητικά κτίρια κ.ά, καθώς και μνημεία. Η Άλτις, ο ιερός περίβολος και ο πυρήνας του ιερού, με τους ναούς της, τα λατρευτικά κτίρια και τους θησαυρούς, καταλαμβάνει το κέντρο του χώρου. Περικλείεται από περίβολο, που στα τέλη του τέταρτου αιώνα π.Χ. είχε τρεις πύλες στη δυτική πλευρά και δύο στη νότια, και συνορεύει στα ανατολικά από τη Στοά της Ηχούς, η οποία χωρίζει τον ιερό περίβολο από το στάδιο. Ο τοίχος του περιβόλου επεκτάθηκε κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους και δημιουργήθηκαν δύο μνημειακές είσοδοι στη δυτική του πλευρά.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Ολυμπίας εκθέτει ευρήματα από τον χώρο, συμπεριλαμβανομένου ενός αγάλματος του Ερμή που αποδίδεται στον γλύπτη Πραξιτέλη. Σήμερα, ο ναός της Ήρας είναι το σημείο εκκίνησης της λαμπαδηδρομίας: στον βωμό της Ήρας, μπροστά από τον ναό, η Ολυμπιακή φλόγα ανάβει με την αντανάκλαση του ηλιακού φωτός σε έναν παραβολικό καθρέφτη και στη συνέχεια μεταφέρεται με δάδα στον τόπο διεξαγωγής των αγώνων.

Πηγή: culture.gr